19 Korrik 2024

Linda Rama ka akuzuar bashkëshortin e saj Edi Rama se në qeverisjen e tij qarkullojnë para të pista. Edhe pse sulmet e opozitës,janë mohuar gjithmonë me forcë nga qeveria dhe veçanërisht kryeministri Edi Rama, raporti i fundit me autore Linda Ramën dhe Elena Polon tregon të kundërtën. Në raportin e UNDP i titulluar “Vlerësimi i Financës së Zhvillimit në Shqipëri” thuhet se ekonomia shqiptare është e përmbytur nga flukset e paligjshme financiare. “Flukset e paligjshme financiare përbëjnë një sfidë të rëndësishme për Shqipërinë, veçanërisht në termat e efektit gërryes në burimet financiare private, integrimin e tyre në sistemin financiar, lidhjen me ekonominë e madhe informale dhe minimin e shtetit, demokracisë dhe institucioneve publike.

Sipas vlerësimeve të vitit 2020, flukset e paligjshme financiare përbëjnë një të pestën e ekonomisë shqiptare. Arsyet kryesore për aktivitetit e paligjshëm financiar janë mungesa e kapacitetit institucional, integriteti dhe zhvillimi për të vazhduar me shkallën e tregtisë. Progresi është bërë në krijimin e mekanizmave të duhur ligjorë, rregullatorë dhe zbatues për të kundërshtuar IFF-të në Shqipëri, megjithëse vendit i mungojnë ende procedurat formale për të matur dhe vlerësuar shtrirjen dhe aktivitet e ekonomisë së paligjshme dhe aktivitetet kriminale dhe produktet në qarkullim”, thuhet në raport.

Detajet

Në raportin e Linda Ramës, thuhet se 3 miliard euro para krimi në vit pastrohen gjatë qeverisjes “Rama”. “Në vitin 2020, madhësia e ekonomisë shqiptare ishte rreth 16.5 miliardë euro. Kjo do të thotë se sipas vlerësimeve të raportit, 3.2 miliardë euro ishin flukse të paligjshme financiare me origjinë nga aktivitetet kriminale si trafiku i drogës, korrupsioni apo dhe evazioni fiskal. Vërshimi i narkoeurove në ekonominë shqiptare është shndërruar në një nga problemet më të mëdha për ekonominë shqiptare duke ndikuar edhe parametrat makroekonomik të vendit si ecurinë e inflacionit, por edhe kursin e këmbimit.

“Shqipëria mbetet një nga vendet më të ekspozuara ndaj rrezikut në rajon, megjithatë ekziston mungesa e matjes së qartë të rreziqeve, duke penguar përgjigjet përkatëse të politikave. Qeveria e Shqipërisë ngec monitorimin, raportimin dhe menaxhimin e sfidave. Kjo shpjegon boshllëkun e konsiderueshëm të financimit të qeverisë si përgjigje ndaj krizave të shumta të viteve të fundit,” thuhet më tej në raport.

Zyrat e dhënies së borxheve

Në raport gjithashtu përfshihen edhe zyrat e dhënies dhe mbledhjes së borxheve. Në shkrim thuhet se “Shoqata Shqiptare e Mikrofinancës në vitin 2022 zotëronte një hua totale bruto portofol prej 39.6 miliardë lekësh (më shumë se 270 000 klientët aktiv).” Prej më shumë se 6 muajsh, ZËRI denoncon dhe grumbullon dëshmi të viktimave që ranë pre e njoftimeve grackë për të marrë kredi në zyrat e dhënies dhe mbledhjes së borxheve. Këto zyra përmes njoftimeve online dhe në televizione, krijuan një perceptim të gabuar te qytetarët se ishin njësoj si bankat e tjera.

Në fakt, në realitet këto zyra japin kredi shpejt dhe me norma përtej normales. “Institucionet Mikrofinanciare (IMF) filluan aktivitetin në Shqipëri në vitin 1992. Portofoli i IFJB-ve dhe SLA-ve përfaqëson 5.6% të totalit të portofolit të kredisë ndaj ekonomisë (përfshirë sistemin bankar). Krahasuar me vitin 2018, portofoli i mikrofinancës u rrit nga 4.1% në 5.6% në 2022,”. Banka e Shqipërisë është mbikëqyrëse e IFJB-ve dhe SLA-ve, por raporti i saj mbi Stabilitetin Financiar nuk jep të dhëna për mikro-sektorin e financave. Si të tilla, të dhënat dhe informacionet e paraqitura nga kjo pikë i referohen vetëm raporteve të monitorimit të AMA-s. Gjatë vitit 2020, AMA përbëhej nga 9 anëtarë, duke përfshirë 6 NBFI (Agrokredit, Agro & Social Fund, Crimson Finance Fund Albania, BESA Fund, IuteCredit Albania, Kredo Finance dhe NOA), si dhe dy SLA (Fed Invest SCA LLC dhe UniFin SCA), duke u zgjeruar me 2 anëtarë krahasuar me një vit më parë.

Në vitin 2021 funksiononin 36 NBFI dhe 12 SLA në treg. Gjatë vitit 2022, kishte 38 NBFI, 16 SLA dhe 1 sindikatë. Në vitin 2022, Shoqata Shqiptare e Mikrofinancës zotëronte një hua totale bruto portofol prej 39.6 miliardë lekësh (më shumë se 270 000 klientët aktiv). Sistemi financiar jobankar numëronte gjithsej 38 subjekte financiare jobanka (NBFI) në fundin e vitit 2022 me shtimin e 3 subjekteve në raport me vitin 2021. Shpërndarja arriti në 39.6 miliardë lekë, ose 13.1% më e lartë se në vitin 2021”, thuhet në raport. Peshën më të madhe e zë biznesi kredi me 20.2 miliardë lekë ose 53%, e ndjekur nga kredi për individë me 11.3 miliardë lekë ose 30%, dhe pjesa tjetër korrespondon me kredi të tjera.

Nga Gazeta Sot, 18 korrik 2024.